De houtknotszwam tussen het onkruid
Soms vind je iets bijzonders op een plek waar je het niet verwacht. Terwijl ik bezig was met het wieden van onkruid in de tuin, viel mijn oog op een donkerbruine zwam. Eerst dacht ik nog dat het knollen waren van een dahlia of zo , maar uit nadere inspectie bleek het al snel een soort paddestoel te zijn. De houtknotszwam, ook wel bekend als dodemansvingers (dead man's fingers). De foto hiernaast laat meteen zien waar die naam vandaan komt. Een naam die klinkt als een gothic roman, maar in werkelijkheid een bescheiden schimmel is met een verrassend verhaal.
Een zwam met karakter
De houtknotszwam (Xylaria polymorpha) is een saprofyt: hij leeft van dood hout en helpt bij het afbreken ervan. Zijn vorm is onmiskenbaar: knotsachtig, vaak met een ruwe, zwarte buitenkant die doet denken aan verkoold hout. Geen wonder dat hij de bijnaam “dodemansvingers” kreeg—alsof er een hand uit de aarde steekt. Soms zie je hem in groepjes, als een rijtje miniatuur totempalen. Hij is geen blikvanger zoals een vliegenzwam, maar wie goed kijkt, ziet de schoonheid in zijn eenvoud.
Wat deze zwam zo bijzonder maakt, is zijn rol in het ecosysteem. Hij helpt bij het opruimen van dood organisch materiaal en maakt zo ruimte voor nieuw leven. Een stille werker, onopvallend maar onmisbaar.
Tussen de wortels en het blad
Ik had hem bijna over het hoofd gezien, verscholen tussen het onkruid op de stronk van een oude struik, maar als zo vaak in de tuin, loont het om even stil te staan. Even te kijken. En dan zie je ineens iets wat je nog niet kende of wat je al kende, maar nooit zo bewust had waargenomen.
De vondst van de houtknotszwam is een herinnering dat de tuin leeft, ook onder de oppervlakte.
Reactie plaatsen
Reacties