Hier deel ik als hobbytuinder, met een gezonde dosis praktijkervaring, mijn kennis en observaties over alles wat je gewassen bedreigt. Want hoe zorgvuldig je ook zaait, plant en verzorgt, vroeg of laat krijg je te maken met ongewenste bezoekers of mysterieuze symptomen in je moestuin.
Ik schrijf vanuit mijn eigen ervaringen, met vallen en opstaan. Soms is een plaag hardnekkig, soms is een ziekte ongrijpbaar, maar vaak kun je met simpele ingrepen al veel doen.
De basis voor het voorkomen van ziekten en plagen is een goede vruchtwisseling gecombineerd met een bemestingsplan afgestemd op de gewassen in het betreffenden perceel.
En als het toch nog echt misgaat? Dan leer ervan, en probeer je het komend seizoen gewoon weer opnieuw.
Want tuinieren is niet alleen zaaien en oogsten, het is ook observeren, bijsturen en blijven leren. En daar hoort deze pagina helemaal bij.
De koolvlieg (Delia brassicae) is een kleine vlieg van ongeveer 4-7 mm lang. De witte eieren zijn ongeveer 1 mm en de larven kunnen tot 1 cm lang worden. Ze zijn geelwit van kleur en hebben geen pootjes. De koolvlieg legt haar eitjes in de grond rond de basis van de plant, de geelwitte larven kruipen naar de plant en knagen de wortelvoet aan.
De knolvoetschimmel leeft in de bodem en tast het wortelstelsel van de plant aan, waardoor deze geen voeding en water meer kan opnemen. De aangetaste wortels van kolen zwellen op tot grote knollen soms een sinaasappel dik. De bladeren krijgen een typische, loodachtige verkleuring en worden slap bij warm weer doordat de plant onvoldoende vocht kan opnemen.
De rups van deze vlinder heeft een sterke voorkeur voor koolsoorten en door zijn enorme vraatzucht kan een complete oogst vernielt worden. Met name de jonge binnenste bladeren van de kool worden opgevreten. De belangrijkste maatregel is om de kool niet langer op het veld te laten staan dan nodig is.
De witte vliegen zijn eigenlijk kleine witte motten die dol zijn op boerenkool. Op de onderkant van de bladeren zijn er cirkelvormige witte vlekjes aanwezig. Na verloop van tijd gaan de larven van de witte vlieg honingdauw afscheiden. Hierop groeien schimmels, zogenaamd roetdauw die er zwart uitzien.
De eerste symptomen van een aantasting door de mineervlieg is de zuigschade aan het blad die zich uiten door zogenaamde voedingsstippen. Naast deze zuigschade zijn het vooral de mijnen veroorzaakt door de larven kenmerkend voor mineervlieg. Naar mate de larven groter worden, worden ook de gangen in het blad breder.
Zwarte harten bij selderij uiten zich als een zwartverkleuring van de jongste hartblaadjes. Het komt vooral voor bij te veel zouten in de bodem (te hoge bemesting) of te weinig water. De achterliggende oorzaken zijn divers;
Bladvlekkenziekte (Septoria apiicola) ook selderijplaag genoemd is vele jaren een lastige en moeilijk beheersbare ziekte in knolselderij. Wanneer er éénmaal een hoge ziektedruk in het perceel aanwezig is, is het nauwelijks mogelijk om je gewas weer gezond te krijgen. Voorkomen van bladvlekkenziekte is dus beter dan genezen.
Het verwelken begint bij de onderste bladeren. Deze bladeren zijn bleekgroen en worden vervolgens oranjegeel. In het begin lijkt de plant 's nachts te herstellen. Als de stengel horizontaal wordt doorgesneden, is een lichte verkleuring van de vaten te zien, bruin of groenachtig. Het wortelstelsel blijft meestal grotendeels intact.
Spintmijten behoren tot de spinachtigen. De spintmijten bevinden zich voornamelijk aan de onderzijde van de bladeren. Ze bevinden zich voornamelijk aan de onderzijde van de bladeren, waar ze de plantencellen aanprikken en leegzuigen. Deze cellen kleuren dan geel en bij veel planten is de spintaantasting aan de bovenkant van de bladeren te zien als kleine, gele puntjes.
Op de planten kunnen, meestal in de groeitoppen, grote kolonies bladluizen ontstaan die zoveel voedsel aan de plant kunnen onttrekken, dat hele scheuten verschrompelen. Plantensap is rijk aan suiker, maar arm aan eiwitten. Hierdoor moeten bladluizen veel sap opnemen om voldoende eiwitten binnen te krijgen. De overtollige suiker wordt door de bladluizen in de vorm van honingdauw weer uitgescheiden, waardoor het gewas en de vruchten kleverig worden. Op de suikers groeien zwarte roetdauwschimmels, die vruchten en siergewassen vervuilen.
Valse meeldauw verschilt van echte meeldauw doordat het schimmelpluis op de onderkant van het blad zit, terwijl dat van echte meeldauw op de boven- en onderkant van het blad aanwezig is. Infectie kan alleen plaatsvinden als de plant lang genoeg nat blijft en de temperatuur voldoende hoog is.
Veel gewassen kunnen door Echte Meeldauw aangetast worden. In de groentetuin vooral vaak aan het einde van de teelt bij o.a. paprika, courgette of pompoen. De schimmelsporen ontkiemen op het bladoppervlak en de kiembuizen groeien en vertakken zich op het bladoppervlak.
