Wie met bijen werkt, weet dat ramen waarin veel broed heeft gezeten na verloop van tijd donker en zwaar worden. Elke keer dat een bij zich ontpopt, blijft er een dun velletje achter in het wasraam. Zo stapelen de resten zich op en wordt het raam steeds minder geschikt voor nieuw broed. Met een wasuitsmelter kun je deze ramen eenvoudig uitsmelten en de was terugwinnen. Het mooie van dit proces is dat je de wascirkel sluit: de uitgesmolten was kan na verdere zuivering opnieuw gebruikt worden om nieuwe kunstraat te (laten) maken. Zo weet je zeker dat er geen verontreinigingen in zitten die je bijen ziek zouden kunnen maken. Het is een duurzame manier om je bijenvolken gezond te houden én je materiaal telkens te vernieuwen. En er is nóg een voordeel: heb je was over, dan kun je er allerlei creatieve dingen mee doen. Denk aan het gieten van kaarsen, het maken van boenwas of andere ambachtelijke toepassingen. Zo wordt de wasuitsmelter niet alleen een praktisch hulpmiddel voor de imkerij, maar ook een bron van inspiratie voor creatieve projecten. In deze blog laat ik zien hoe je zelf een wasuitsmelter kunt bouwen, welke materialen je nodig hebt en hoe je stap voor stap te werk gaat.
Benodigdheden;
-
Betonplex
-
Geschaafd vuren in standaard kopmaten 18 x 27, 44 x 44, 69 x 44
-
Stoomgenerator van ca. 2500 Watt
-
Apendages om de stoomgenerator aan te sluiten
- Een eenvoudig rooster uit gaas o.i.d.
-
Als Gereedschap: een goede zaag, een boor/schroefmachine (en/of een eenvoudige schiethamer), aftekengereedschap
- Schroeven of nagels
De samenstelling
De wassmelter is volledig opgebouwd uit betonplex en vurenhout in enkele standaardmaten kopmaten. Voor het gebruik heb je een stoomgenerator nodig, zoals een behangafstomer, met een vermogen van ongeveer 2500 watt, en bijbehorend aansluitmateriaal.
Om een strakke en nette kitvoeg te garanderen, zijn de panelen op bepaalde plekken bewust niet schuin gezaagd. Let op: de meeste kitsoorten hechten niet op het gladde oppervlak van betonplex, maar wél op de zaagkanten. Door de zaagkanten af te kitten, bescherm je ze tevens tegen vochtindringing. De uitloophoeken van de wassmelter zijn zo ontworpen dat de gesmolten was soepel naar de uitloop stroomt en er geen was in de smelter achterblijft.
De wasramen kunnen eenvoudig bovenin de kast worden opgehangen, vergelijkbaar met een bijenkast. De afmetingen zijn afgestemd op spaarkast-ramen. Onderin de kast kun je op het rooster stukken was plaatsen, zoals darrenraat, die je mee wilt laten smelten.
Voordat je begint, is het handig om eerst alle benodigdheden te verzamelen waarmee je de stoomgenerator wilt aansluiten. Veel van deze materialen zijn verkrijgbaar bij een goed uitgeruste bouwmarkt. Indien nodig kun je de afmetingen van de gaten bij posities 7, 10 en 11 aanpassen aan de materialen die je hebt gekozen. In mijn ontwerp ben ik uitgegaan van wanddoorvoeren van 3/8" x 1/2". Het rooster onderin heb ik niet specifiek uitgewerkt; je kunt dit eenvoudig maken van een stuk gaas. RVS varroagaas werkt uitstekend. Ook een oud barbecue- of ovenrooster is hiervoor uitstekend geschikt. Je legt het op de vuren latjes pos 3
Werk zorgvuldig. Nauwkeurig werk levert je minder problemen op bij het samenbouwen, je bent bovendien meer tevreden met een mooi eindresulaat.
De onderdelenlijst
Hier vind je een compleet overzicht van alle onderdelen die je nodig hebt om de wassmeltkast te bouwen. In de kolom ‘Zagen’ staan de exacte zaagmaten vermeld. In de kolom ‘Opmerking’ worden schetsen aangegeven die nodig zijn om bepaalde onderdelen volledig af te maken. Deze schetsen kun je eenvoudig terugvinden in de volgende rubriek.
Tip: Behandel de zaagkanten van het betonplex na het zagen met een randsealer. Dit verlengt de levensduur van de kast aanzienlijk. Hoewel de was helpt om vochtindringing te beperken, biedt de sealer een extra beschermingslaag.
De onderdeel schetsen
Bevestig positie 3 aan positie 2 met behulp van een paar schroeven of spijkers. Zorg ervoor dat je zowel een linker- als een rechteruitvoering maakt. Wanneer alles is samengesteld, wijzen de latjes van positie 3 naar elkaar toe.
Positie 7 is het enige onderdeel met een afgeschuinde kant. Mocht dit problemen opleveren, kun je het onderdeel gewoon recht zagen op de vermeld zaagafmeting. Hoewel het eindresultaat er dan mogelijk iets minder strak uitziet, heeft dit geen invloed op de functionaliteit.
Daarnaast moeten de gatmaten van posities 7, 10 en 11 worden afgestemd op de appendages die je gebruikt. In dit voorbeeld is uitgegaan van wanddoorvoeren van 3/8" x 1/2". Gebruik bij voorkeur een zaagboor om de gaten te maken. Plaats het onderdeel plat op een stuk afvalhout en boor gecontroleerd door het paneel. Dit minimaliseert splintervorming.
Reactie plaatsen
Reacties